مجموعه دینی اخلاقی و اجتماعی با موضوع :
امر به معروف و نهی از منکر
این مجموعه توسّط خادمه افتخاری آستان مقدّس حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السّلام سرکار خانم بختیاری گردآوری شده است
|
اَلسَّلام عَلَیکَ یا أبالقاسِمِ ابنَ السِّبطِ المُنتَجَبِ المُجتَبی
اَلسَّلام عَلَیکَ
یا مَن بِزیارَتِهِ ثَوابُ زِیارَةِ سَیِّدِ الشُّهَدآءِ یُرتَجی
|
|
عناوین مطرح شده در این مجموعه
|
|
آنچه که همه مسلمان ها باید بدانند و عمل کنند
|
|
معنای امر به معروف و نهی از منکر در لغت
|
|
معرفی آیات قرآن کریم در مورد امر به معروف و نهی از منکر
|
|
آیات قرآن کریم در مورد امر به معروف و نهی از منکر
|
|
روایات ائمه معصومین علیهم السلام درباره ی امر به معروف و نهی از منکر
|
|
دیدگاه امام خمینی (رحمة الله علیه) در باره ی انسان
|
|
امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه مقام معظّم رهبری مدّظلّه العالی
|
|
اولین شهید امر به معروف
|
|
نظریه ی علّامه محمّدتقی جعفری رحمة الله علیه
|
|
چگونه خودسازی کنیم ؟
|
|
وظیفه جوان مؤمن از دیدگاه مقام معظّم رهبری
|
|
علی علیه السّلام خود معروف بود
|
|
مرنج و مرنجان
|
|
تو خود برای عهد با امام حسین علیه السّلام چه کردی؟
|
|
شهید علی خلیلی (طلبه) - شهید نهی از منکر
|
|
نامه شهید علی خلیلی به رهبر انقلاب قبل از شهادت
|
|
چادر مشکی
|
|
صورت برزخی افراد داخل اتوبوس
|
|
نهی از منکر مرحوم آخوند همدانی
|
|
عوارض ناشی از ترک امر به معروف و نهی از منکر
|
|
بیانات رهبر در برخی خطبه ها و گزارش ها
|
|
علل دشمنی استکبار با این راهبرد اسلامی در بیانات رهبر
|
|
اثرات امر به معروف و نهی از منکر
|
|
نتیجه گیری
|
|
قال رسول الله:
(من تعلّم فی شبابه کان بمنزلة الرّسم فی الحجر و من تعلّم و هو کبیر بمنزله الکتاب علی وجه الماء )
حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) می فرمایند:
هر کس در جوانی به دانش اندوزی بپردازد مثل این است که در سنگ چیزی نوشته شود (دیگر فراموش نمی کند) و کسی که در بزرگی (پیری) دانش آموزد، مثل این است که بر روی آب چیزی نوشته شود (زود از بین رفته و فراموش می شود).
|
|
امام خامنه ای (مدّظلّه العالی):
من می خواهم این واجب فراموش شده را به شما و ملّت ایران به یاد آورم.
امر به معروف و نهی از منکر؛ همه آحاد مردم باید وظیفه امر کردن به کار خوب و نهی کردن از کار بد را برای خود قائل باشند.
این تضمین کننده حیات طیّبه در نظام اسلامی خواهد بود.
عمـل کنیـم تا آثارش را ببینـیم .
|
"مقدمه"
سپاس می گوییم خدای بی همتا را که محبوب دل هاست و یادش مایه آرامش جان هاست معبودی که روح و فکر انسان در پرتو عبادت و آیاتش منوّر گشته و فراتر از دید چشمها و توصیف زبان ها و فکرهاست.
آن خدایی که بندگانش را برای فزونی نعمت ها به سپاس گذاری فرا خواند و باب حمد و ستایش را به روی همگان گشوده است و رستگاری و سعادت را به وسیله حبیب خود
محمّد صلّی الله علیه و آله و سلّم در آیه آیه قرآن به ما نشان داده و قطراتی از دریای بی کران معارف آیاتش را با زبان جانشان معصوم و پیامبران (صلوات الله علیهم اجمعین) بر ما چشاند تا بتوانیم راه رسم عبادت درگاهش را درک کنیم تا وجودمان را از عشق به معرفت الهی لبریز سازیم.
و درود و سلام خدا بر حکیم فرزانه – فقیه عالیقدر- مجدد اسلام – بزرگ مرد دیانت و سیاست حضرت امام خمینی قدّس سره الشریف که با نهضت خود شجره طیّبه اسلام را حیات دیگر بخشید و سلام و درود بر رهبر عظیم الشأن انقلاب، خلف صالحان ، روح قدس الهی ، شهید زنده انقلاب
آیت الله العظمی خامنه ای ادام الله عزه الشریف مقام معظّم رهبری ، روز شهادت امام سجّاد علیه السّلام
تاریخ 22/14/1371 در جمع فرماندهان بسیج کشور فرمودند: چندی پیش گفتم (همه امر به معروف و نهی از منکر کنند) الان هم عرض می کنم: نهی از منکر کنید، این واجب است این مسئولیت شرعی شماست امروز مسئولیت انقلابی و سیاسی شما هم هست.
آنچه که همه مسلمانان باید بدانند و عمل کنند
اصول دین و مذهب:
1-توحید 2- عدل 3- نبوت 4- امامت 5- معاد
فروع دین:
|
1. نماز
2. روزه
3. خمس
4. زکات
5. حج
|
6. جهاد
7. امر به معروف
8- نهی از منکر
9. تولّی (دوستی با دوستان خدا)
10. تبرّی (دشمنی با دشمنان خدا)
|
معنای امر به معروف و نهی از منکر
معروف در لغت: شناخته شده
معروف در اصطلاح: به کار یا حالاتی گفته می شود که خوب بودن آن را از نظر شرع یا عقل به اثبات رسیده است.
منکر در لغت: ناشناخته و نادانسته است.
منکر در اصطلاح: کاری است که از نظر شرع و عقل زشت و ناپسند تشخیص داده شود .
تفاوت امر به معروف و نهی از منکر با ارشاد و نصیحت:
گاهی امر به معروف و نهی از منکر با ارشاد و نصیحت، به یک معنی می آید؛ ولی واقعیت آن است که نصیحت و ارشاد بیشتر جنبه دلسوزی و اندرز و تعلّم و موعظه دارد و همراه با وفق و مدارا است، اما امر به معروف و نهی از منکر به صورت تکلیف و دستوری از شرع مقدّس است.
آیات قرآن کریم در مورد امر به معروف و نهی از منکر
|
نام سوره و شماره آیه
|
نام سوره و شماره آیه
|
نام سوره و شماره آیه
|
نام سوره و شماره آیه
|
نام سوره و شماره آیه
|
|
1- بقره -44
|
12- نساء-114
|
23- توبه-71
|
34- حج-41
|
45- شوری-15
|
|
2- بقره-83
|
13- مائده-63
|
24- توبه-112
|
35- مؤمنون-73
|
46- صف-2
|
|
3- بقره - 263
|
14- مائده-79
|
25- هود-88
|
36- شعرا-214
|
47- صف-3
|
|
4- آل عمران- 21
|
15- مائده-117
|
26- هود-116
|
37- شعرا-215
|
48- علق-11
|
|
5- آل عمران-22
|
16- اعراف-157
|
27- رعد-36
|
38- شعرا-216
|
49- علق-12
|
|
6- آل عمران-104
|
17- اعراف-164
|
28- نحل-76
|
39- عنکبوت-45
|
50- عصر-3
|
|
7- آل عمران-105
|
18- اعراف-165
|
29- نحل-90
|
40- لقمان-17
|
|
|
8- آل عمران-110
|
19- اعراف-198
|
30- نحل-125
|
41- سباء-46
|
|
|
9- آل عمران-114
|
20- اعراف-199
|
31- مریم-55
|
42- یس-20
|
|
|
10- آل عمران-200
|
21- انفال-24
|
32- طه-44
|
43- یس-21
|
|
|
11- نساء-63
|
22- توبه-67
|
33- طه-132
|
44- فصلت-33
|
|
توصیه به امر به معروف و نهی از منکر در برخی از آیات قرآن کریم:
سوره آل عمران آیه 104 می فرماید:
« و باید از شما گروهی باشند که همه مردم را به سوی خیر (اتّحاد- انفاق- الفت- برادری- مواسات- دوستی) دعوت نماید و به کار شایسته ای وادارند و از کار ناپسند بازدارند. یقیناًَ اینان رستگارند.»
سوره آل عمران آیه 110 می فرماید:
« شما بهترین امّتی هستید که (برای اصلاح جوامع انسانی) پدیدار شده اید، به کار شایسته فرمان می دهید و از کار ناپسند بازمی دارید و به خدا ایمان می آورید و اگر اهل کتاب ایمان
می آوردند قطعاً برای آنان بهتر بود، برخی از آنان مؤمن و بیشترشان بدکار و نافرمانند».
سوره آل عمران آیه 114 می فرماید:
« به خدا و روز قیامت ایمان می آورند و به کار شایسته فرمان می دهند و از کار ناپسند
بازمی دارند و در کارهای خیر می شتابند و اینان از شایستگانند».
سوره لقمان آیه 17 می فرماید:
« نماز را به پادار و مردم را به کار پسندیده وادار و از کار زشت بازدار و بر آنچه از مشکلات و سختی ها به تو می رسد شکیبایی کن که این ها از اموری است که ملازمت بر آن از واجبات است.»
سوره توبه آیه 71 می فرماید:
« زنان و مردان با ایمان را دوست و یار یکدیگرند. همواره به کارهای شایسته فرمان می دهند
و از کارهای زشت و ناپسند بازمی دارند و نماز را به پا می دارند و زکات می دهند و از خدا و پیامبرش اطاعت می نمایند یقینا خدا آنان را مورد رحمت قرار می دهد زیرا خدا توانا
شکست ناپذیر و حکیم است ».
سوره حج آیه 41 می فرماید:
« همانا که اگر آنان را در زمین قدرت و تمکین دهیم نماز برپا می دارند و زکات می پردازند و مردم را به کارهای پسندیده وا می دارند و از کارهای زشت باز می دارند و عاقبت همه کارها فقط در اختیار خداست.»
روایاتی از حضرات معصومین علیهم السّلام درباره امر به معروف و نهی از منکر
1- پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم می فرماید: باید از میان شما جمعی دعوت به نیکی و امر به معروف و نهی از منکر کنند و آنان همان رستگارانند . باید امر به معروف و نهی از منکر را داشته باشید این دو باید وجود داشته باشند وگرنه بِدان، اشرار بر شما مسلط می شود بعد خوبان شما میخوانند و به آنها جوابی داده نمیشود. (فروع کافی 4/56)
2- امام علی علیه السّلام : نفرین بر آنان که امر به معروف می کنند و خود ترک می نمایند و نهی از منکر می کنند خود مرتکب آن می شوند. (نهج البلاغه خطبه 129)
3- امام علی علیه السّلام در نهج البلاغه می فرمایند : امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید که پست ترین افراد بر شما مسلط می شوند؛ آنگاه هر چه دعا کنید مستجاب نمی شود. پس همانا خداوند امّت های پیشین را لعنت نکرد مگر به خاطر ترک امر به معروف و نهی از منکر (نهج البلاغه خطبه 192)
4- امام رضـا علیه السّلام به نقل از حضرت پیامبـر عظیم الشأن اسلام صلّی الله علیه و آله وسلّم می فرمایند: هر گاه امّت من از امر به معروف و نهی از منکر سرپیچی کنند منتظر عذاب الهی باشند. (فروع کافی / 59/5)
دیدگاه امام خمینی رحمة الله علیه درباره ی انسان
به فرموده امام خمینی رحمة الله علیه:
بدان که انسان اعجوبه ایست دارای دو نشئه (زندگی) :
1- نشئه ظاهره ملکیه دنیویه که همان بدن است.
2- نشئه باطنه غیبیه ملکوتیه که ازعالم دیگر است و نفس نام دارد.
در نفس انسان سرزمینی وجود دارد که پایتخت نفس است به نام قلب. سرزمین قلب فرمانده ای دارد به نام روح (که اینجا منظور همان روح انسان است) و وزیری دارد به نام عقل.
در نفس انسان 2 جنود( سپاه) حضور دارد:
1- سپاه رحمانی (جنود رحمانی حضور فرشتگان و ملائک)
2- سپاه جهل و نادانی (جنود شیطانی)
همیشه بین این دو سپاه جنگ و درگیری است اگر سپاه رحمانی غالب شد انسان اهل سعادت و رحمت خواهد شد و برعکس اگر سپاه شیطانی پیروز شد انسان اهل شقاوت و بدبختی است و در زمره شیاطین خواهد بود .
پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم :
جهاد با نفس، برترین جهاد است؛ زیرا که در این جهاد پیروز کسانی هستند که با خواهش های نفسانی جنگیدند و به آرامش رسیدند و موفق به جهاد اکبر شدند.
این دو گروه پیروز دو میدانند:
1- گروهی که پیروز در جهاد اکبر شدند.
2- گروهی که با نثار خون خود به دشمن فهماندند که راه حسین را ادامه خواهند داد و پیروزی در میدان دنیا و رسیدن به سعادت ابدی و آخرت است.
امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه مقام معظّم رهبری
تاریخ 25/9/1379 در خطبه های نماز جمعه تهران :
البته ما باید تأسّف بخوریم از اینکه معنای امر به معروف و نهی از منکر درست تشریح نمی شود. امر به معروف یعنی دیگران را به کارهای نیک امر کردن و نهی از منکر یعنی دیگران را از کارهای بد نهی کردن.
امر و نهی زبان و گفتن است؛ البته قبل از زبان مرحله دیگری نیز دارد که مرحله قلب است و اگر آن مرحله باشد امر به معروف زبانی کامل خواهد شد.
امر به معروف یک مرحله گفتن و یک مرحله عمل دارد. مرحله عمل : یعنی اقدام با دست و زور. این مرحله امروز به عهده حکومت است و باید با اجازه حکومت انجام بگیرد ولاغیر. امّا گفتن با زبان بر همه واجب است و همه باید آن را بدون ملاحظه انجام بدهند. فقط من و شما به عنوان مسئولان کشور وظیفه مان در باب امر به معروف و نهی از منکر سنگین تر است.
مسئله امر به معروف و نهی از منکر مثل نماز ، یادگرفتنی است باید بروید یاد بگیرید مسئله دارد که کجا و چگونه باید امر به معروف و نهی از منکر کرد؟1
اوّلین شهید امر به معروف و نهی از منکر :
اللّهم ارزقنا زیارة قبر الحسین علیه السّلام فی الدّنیا و فی الآخرة شفاعته
|
دل من لک زده تا کنج حرم بنویسند
رخ یوسف نگرم هر چه که زیباست
من شفا یافته ی لطف شما هستم و بس
هر کجا می نگرم ، عکس حرم می بینم
دم محشر که حسین بن علی وارد شد
من و این روضه ها و الحمدالله
رسد روزی که در سجده بگویم
|
|
مرغکی ناله کنان، میل پریدن دارد
ولی چهره نه، نام شما، دست بریدن دارد
شکر با ذکر حسین، قلب تپیدن دارد
این ره خانه عشق است، دویدن دارد
حال و روز دل عشاق، چه دیدن دارد
من و شال و عزا الحمدالله
رسیدم کربلا احمدلله
|
اللّهم ارزقنا زیارة قبر الحسین علیه السّلام فی الدّنیا و فی الآخرة شفاعته
گفتم که به پیری رسم و توبه کنم
آنقـدر جـوان مُـرد و یـکی پیـر نشــد
نظریه علامه محمّد تقی جعفری رحمة الله علیه:
اغلب انسان ها به خاطر عدم محاسبه در تمایلات و خواسته های خود در دام های پولادین زندگی می کنند و با تمام ساده لوحی و یا ریاکاری نامش را زندگی آزادانه می گذارند.
< >گروهی تمام وجود خود را در مقابل خور و خواب و خشم و شهوت چند روزه از دست می دهند؛ اینان چه می خرند و چه می فروشند؟ خوشگذرانی و هوا و هوس های زودگذر می خرند.گروهی دیگر کالاهای وجود را بر بازار طبیعت عرضه می کنند؛ مقداری تمایلات و آزادی در اشباع غرایز و مقداری هم علم و دانش و یا خدمت به انسان ها در هنگام میل و رغبت خود می خرند.دسته دیگر هم زندگی می کنند و در این میدان معاملهاندوه و غم می خرند و جان می فروشند.جمعی دیگر آگاه تر زندگی می کنند؛ درک کرده اند نه خور و نه خواب و خشم و غضب هیچ یک ارزش ندارد که با روح انسانی و کمالات مبادله نمایند1.مقام معظّم رهبری در روز 4/12/1377 در پرسش و پاسخ مدیران و سردبیران نشریات دانشجویی.
باید با دشمن مقابله کنیم حرکت و تلاش لازم است هم در جبهه خودسازی( این مقدم بر همه است. مثل امام حسین علیه السّلام که آقا و مولای شماست)، هم در جبهه سیاسی( که آن امر به معروف و حرکت و حضور سیاسی است و در جایی که بیان مواضع و تبیین سیاسی در مقابل دنیای استکبار لازم است ) هم در جبهه فرهنگی( یعنی آدم سازی، خودسازی فکری و اشاعه فکر و فرهنگ). این وظیفه همه کسانی است که امام حسین علیه السّلام را الگو می دانند. خوشبختانه ملت ما همه نسبت به حسین بن علی علیه السّلام خاضعند و آن بزرگوار را بزرگ می شمارند، حتّی خیلی از غیر مسلمانان این گونه اند.
چگونه خودسازی کنیم؟
محضر مبارک نخبة الفلاسفه آیت الله العظمی جناب آقای طباطبایی؛
سلام علیکم و رحمة الله و برکاته:
جوانی 22 ساله هستم که تنها ممکن است شما باشید که به این سؤال من پاسخ میدهید. در محیط و شرایطی که زندگی می کنم هواهای نفس و آمال و آرزوها بر من تسلّط فراوانی دارند و مرا اسیر خود ساخته اند و باعث شده اند که از حرکت به سوی الله در مسیر استعداد خود باز مانم. درخواستی که از شما دارم این است که بفرمائید بدانم به چه اعمالی دست بزنم تا بر نفس مسلّط شوم و این طلسـم شوم را که همگان گرفتار آنند بشکنم و سعادت بر من حکومت کند؟ و یادآور می شوم نصیحت نمی خواهم وَالّا دیگران ادعای نصیحت فراوان دارند. دستورات عملی برای پیروزی لازم دارم؛ لذا تقاضا دارم پدرانه چنانچه صلاح می دانید مرا کمک کنید.
جواب علامه طباطبایی به نامه:
السّلام علیکم؛
برای موفّق شدن در رسیدن به منظوری که مرقوم داشته اید لازم است همتی برآورده و توبه ای نموده به مراقبه و محاسبه بپردازید. به این نحو که هر روز هنگام صبح از خواب بیدار می شوید قصد جدّی کنید که در هر عملی که پیش می آید رضای خدا را رعایت خواهم کرد. آن وقت در سر هر کاری که می خواهید انجام دهید نفع آخرت را منظور داشته به طوری که اگر نفع اخروی نداشته باشد انجام ندهید و وقت خواب چهار پنج دقیقه ای در کارهایی که روز انجام داده اید فکر کرده و یکی یکی از نظر بگذرانید. هر کدام مطابق رضای خدا بود شکرگزار باشید و هر کدام مطابق رضای خدا نبود استغفار نمائید.
این روش را هر روز ادامه دهید و اگر چه در بادی سخت و در ذائقه نفس تلخ می باشد؛ ولی کلید نجات و رستگاری انسان است و هر شب پیش از خواب اگر توانستید سوره های مسبّح قرآن، مثل سوره حدید، حشر، صف، جمعه ، تغابن و اعلی را بخوانید و اگر نتوانستید تنها سوره حشر را بخوانید و پس از 20 روز از حال اشتغال خود برای بنده نامه ای بنویسید.
و السّلام علیکم- محمد حسین طباطبایی
****************
وظیفه جوان مؤمن از دیدگاه مقام معظّم رهبری:
بر جوانان واجب است که ضمن دوره ی جستن از ابتلا به مفاسد در صورت تمکّن و تحقق شرایط امر به معروف و نهی از منکر، مبادرت به انجام این فریضه کنند 1.
در زمان پهلوی که تشکیل مجالس روضه خوانی و همه ی اجتماعات دینی و مذهبی ممنوع بود
در مسجدی مردم پای منبر استادی جمع شده بودند؛ از قضا پاسبانی از پنجره مسجد داخل را نگاه می کرد، مردم همه وحشت کرده و به او نگاه می کردند در این حال آن آقا که بالای منبر بود فرمودند:
اگر به اندازه ترس از یک پاسبان از خدا می ترسیدیم کار ما امروز به اینجا نمی کشید2.
مرنج و مرنجان
(مرحوم حاج آقای مجتهدی رحمة الله علیه فرمودند: روزی آیة الله مرحوم آخوند ملاعلی معصومی همدانی به مشهد مشرف شدند و از عارف بزرگ حضرت آیة الله شیخ حسن علی اصفهانی (نخودکی) پرسیدند مرنجان را فهمیدم، یعنی کسی را اذیت نکنم ولی مرنج یعنی چه؟ چطور می توانم ناراحت نشوم؟ مثلاً وقتی بفهمم کسی مرا غیبت کرده یا فحش داده چطور می توانم نرنجم؟ آقای نخودکی گفت: علاج آن است که خودت را کسی ندانی، اگر خودت را کسی ندانستی، دیگر نمی رنجی1.)
***
از پرنده ای پرسیدند: آیا وقتی در آسمان اوج می گیری ترس به زمین افتادن نداری؟ پرنده لبخند زد و گفت: من انسان نیستم که با کمی بالا رفتن تکبّر کنم. من در اوج بلندی نگاهم همیشه به زمین است.
در این بازی مسابقه دنیا چه بسیار کسانی که بردند و چه بسیار کسانی که باختند، برخی نیز کارت زرد و قرمز گرفتند. جایگاه بزرگ و کوچک- دارا و ندار- پادشاه و گدا، قبر است.
یادمـان باشد دنیـا زنگ آخر نیسـت ، زنــگ بعــد حســـاب داریـــم.
*****
تو خود برای عهد با امام حسین علیه السّلام چه کردی؟
در پهنه ی گسترده تاریخ اسلام وقتی قدم می زنیم ناظر رشادتها، جوانمردیها و جان فشانی ها خواهیم بود که چه شجاعانه پیش رفتند تا سپری باشند برای برافراشته ماندن پرچم اسلام در دفاع از ناموس ، حرمت و پاکی ها؛ چه زیبا غیرت ورزیدند و با نثار خون خود «هل من ناصر ینصرنی» مولایمان را پاسخ دادند.
حضرت حسین بن علی علیه السّلام تاکنون بی یار نمانده و هم چنان که هر از چند گاهی می شنویم. تعداد عاشقان به حضرت اباعبدلله علیه السّلام و مدافعین حرم خواهر بزرگوارشان حضرت زینب کبری علیها السّلام رو به افزایش است و از همه نقاط دنیا و از کشورهای همسایه مان افغانستان، پاکستان و عراق نیز شهدای بسیاری به اسلام هدیه شدند.
از خود می پرسم تو خود برای عهد با حسین بن علی علیه السّلام چه کردی؟
شهید علی خلیلی (طلبه) - شهید نهی از منکر
علی خلیلی طلبه جوان 19 ساله در تاریخ 25 تیر ماه 1390 در حین بازگشت از هیئت در جریان نهی از منکر عده ای از اراذل و اووباش که قصد ربودن
دو دختر جوان را داشتند به شدّت مورد ضرب و شتم قرار گرفته و از ناحیه شاهرگ مصدوم شد. او که به شدت دچار خونریزی شده بود به حالت اغما رفته و بسیاری از بیمارستان های تهران از پذیرش وی سرباز زدند. بیش از 20 بیمارستان و در نهایت به سختی در یکی از بیمارستان های خصوصی بستری شد. امّا پزشکان امید زیادی به مداوای وی نداشتند. علی خلیلی پس از تحمل بیش از 2 سال درد و رنج سرانجام عصر روز 4 فروردین 1393 چشم از دنیا بست.
نامه شهید علی خلیلی به رهبر انقلاب قبل از شهادت
متن زیر نامه شهید 15 روز قبل از شهادت خطاب به رهبر عزیزمان:
سلام آقاجان! امیدوارم حالتان خوب باشد. آنقدر خوب که دشمنانتان از حسودی بمیرند و از ترس خواب بر چشمانشان حرام باشد. اگر از احوالات این سرباز کوچکتان خواستار باشید. خوبم دوستانم خیلی شلوغش میکنند.
یعنی در برابر جانبازی هایی که مدافعان این آب و خاک کرده اند شاهرگ و حنجره و روده و معده ی من عددی نیست که بخواهد ناز کند. هر چند که دکترها بگویند جراحی لازم دارد و خطرناک است و ممکن چیزی نباشد. آخر شنیده ام پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند: اگر امر به معروف و نهی از منکر ترک شود خداوند دعاها را نمی شنود و بلا نازل می کند، من خواستم جلوی بلا را بگیرم. امّا اینجا بعضی ها می گویند کار بدی کرده ام بعضی ها برای خرج بیمارستان کمک می کنند می گفتند: به تو چه ربطی داشت؟ مملکت قانون و نیروی انتظامی دارد. ولی آن شب اگر من جلو نمی رفتم ناموس شیعه به تاراج می رفت و نیروی انتظامی خیلی دیر رسید شاید هم اصلاً نمی رسید. یک آقای ریشوی تسبیح به دست وقتی فهمید که من چه کار کرده ام گفت: پسرم تو چرا دخالت کردی؟ قطعاً رهبر مملکت هم راضی نبود. تو خودت را به خطر بیاندازی. من از دوستانم خواهش کردم که از او برای خرج بیمارستانم کمک نگیرد. ولی این سؤال در ذهنم به وجود آمد که آقاجان واقعاَ شما راضی نیستید؟ آخر خودتان فرمودید امر به معروف و نهی از منکر مثل نماز واجب است .
آقا جان!
بخدا دردهایی که می کشم به اندازه این درد که نکند کاری بر خلاف رضایت شما انجام داده باشم مرا اذیت نمی کند. مگر خودتان بارها علّت قیام امام حسین علیه السّلام را از امر به معروف و نهی از منکر تشریح نفرمودید؟
مگر خودتان بارها نفرمودید که بهترین راه اصلاح جامعه تذکّر لسانی است؛ یعنی تمام کسانی که مرا توبیخ کردند و ادعای انقلابی گری دارند حرف شما را نمی فهمند؟یعنی شما اینقدر بین ما غریب هستید؟؟
رهبرم. جان من و هزاران چون من فدای غربتت. به خدا که دردهای خودم در برابر دردهای شما فراموش می شوند که چگونه مرگ غیرت و جوانمردی را به سوگ می نشیند.
آقا جان! من و هزاران چون من در برابر دردهای شما ساکت نمی نشینیم و اگر بارها شاهرگمان را بزنند و هیچ ارگانی خرج مداوایمان را ندهد باز هم نمی گذاریم رگ غیرت و ایمان در کوچه های شهرمان بخشکد.
بشکسـت اگـر دل من بفـدای چشـم مسـتت
سـرخم مـی سـلامت شـکند اگـر ســبویـی
چادر مشکی
وقتی که خانمی چادر مشکی به سر می کند وبا وقار و متانت تمام قدم به عرصه اجتماع می گذارد با این نحوه پوشش می خواهد نشان دهد که هر کسی حق ندارد به ابن حریم پاک مقدس و خصوصی وارد شود این حریم، حریم حرمت، حیا و احترام است.
در روانشناسی رنگ ها می خوانیم که « سیاه نمایان گر مرز مطلق است». لذا آن کسی که سیاه
می پوشد می خواهد نشان دهد که مرزی را ایجاد کرده است. امّا این که این مرز برای چیست در موقعیت های مختلف ممکن است متفاوت باشد. گاه لباس سیاه را در ماتم و عذا می پوشند. برای آن که نشان دهند بین آن ها و عزیزانشان فاصله افتاده و مرز زندگی آن ها را از هم جدا کرده است و یا برای آن که نشان دهند که در حریم خانه و خانواده آن ها حادثه ای رخ داده است که انجام برخی از کارهای معمولی که سایر خانواده ها انجام می دهند برای آنان میسر نیست. امّا گاهی هم سیاه می پوشند نه برای عزا و ماتم بلکه برای مشخص کردن مرزها و حریم های اجتماعی، و حجاب یک خانم مسلمان با چادر سیاه از از این دسته است.
وقتی که خانمی چادر مشکی به سر می کند و با وقار و متانت تمام قدم به عرصه اجتماع می گذارد، با این نحوه پوشش می خواهد نشان دهد که خویش و جامعه خویش برای سالم سازی محیط اجتماعی خود بهترین حجاب یعنی چادر با مناسب ترین رنگ یعنی مشکی را انتخاب کرده است.
زنان و دختران نجیب ایرانی برای حفظ حرمت و احترام خود ، برای سالم سازی محیط اجتماعی خویش و برای دور نگه داشتن خود و جامعه از آلودگی ها وقتی که از خانه بیرون می آیند چادر مشکی به سر می کنند و پس از انجام کارهای روزمره و ضروری خود با قلبی آرام و فکری آزاد و سالم وقتی که به خانه برمی گردند یا در محیطی که از نگاه های مشکوک و آلوده به دور است
قرار می گیرد. چادر مشکی را از سر بر می دارند و در حدود مرزها و مملکت خویش با پوشیدن بهترین لباس ها با جذاب ترین رنگ ها، طراوت ، زیبایی ، گرمی و شادابی خود را برای اهل خانه ، برای همسر و همدم و مونس خویش به نمایش می گذارد و به محیط خانه صمیمیت و صفا و آرامش می بخشند.
علم روان شناسی رنگ ها می گوید «سیاه به معنی «نه» و سفید نقطه مقابل آن یعنی «بله» می باشد .»
با این نگاه باید گفت آن کس که در مقابل نامحرم سیاه می پوشد در واقع می خواهد به او نه بگوید و آن کس که در مقابل نامحرم سفید ، رنگارنگ و جذاب می پوشد راه نگاه ها را به سوی خود باز می کند. در واقع خواسته یا ناخواسته خود را در معرض نگاه های هرزه و آلوده قرار دهد و وسیله آلودگی بانوانی که می خواهند به بهترین نحو عفت و پاکدامنی خود را حفظ کنند و تیرهای زهرآلود نگاه غیرخودی را دفع کنند، حجاب برتر یعنی چادر (با رنگ مشکی) را برگزیده اند.
توجّه!
خدایی ناکرده تحلیل های غلط و غیر علمی بعضی افراد که حجاب برتر را موجب عقب ماندگی و رنگ سیاه را موجب افسردگی می دانند ما را فریب ندهد.
بدانیم اینان جز خیانت به جامعه دینی ما قصد دیگری ندارند و به دنبال آن هستند که هرزگی و
بی بند و باری را در جامعه علوی و حسینی ما رواج داده و با دور کردن ما از دین باورها و مظاهر دینی مان اهداف شوم و استعماری خود را اجرا کنند. بدانیم که تحلیل های آنان هیچ گونه مبنای علمی ندارد و اگر ظاهری علمی به آن می دهند، تنها برای فریب دادن افراد کم تجربه در سطح جامعه است.
درود و رحمت بی کران و خالصانه بر پدران و مادران خود می فرستیم که میراث گران بهای چادر مشکی را برای ما به جای گذاشتند و آفرین بر بانویی که پوشش اسلامی را به پیروزی از سرور زنان عالم حضرت زهرا سلام الله علیها ادامه می دهند و با حفاظت از خود و دخترانشان به دنبال پرورش نسلی پاک و رفتارهایی مورد رضایت پروردگار جهانیان هستند.
امام علی علیه السّلام می فرمایند:
« پاداش مجاهد شهید در راه خدا ، بزرگتر از پاداش عفیف پاکدامنی نیست که قدرت بر گناه دارد و آلوده نمی شود .
عفیف پاکدامن فرشته ای از فرشته هاست1».
صورت برزخی افراد داخل اتوبوس
روزی من از مطب دندانسازی خود حرکت کردم که جایی بروم ، سوار ماشین شدم. میدان فردوسی یا قبل از میدان ماشین نگه داشت، جمعیّتی بالا آمد ، سپس متوجّه شدم که راننده زن است، نگاه کردم دیدم همه زن هستند ، همه به یک شکل و یک لباس، دیدم بغل دستم هم زن نشسته، خودم را جمع کردم و فکر کردم اشتباهی سوار شدم واین اتوبوس ، اتوبوس کارمندان است.
اتوبوس نگه داشت و خانمی پیاده شد، آن زن که پیاده شد همه مرد شدند. با این که بنا نداشتم پیش شیخ رجبعلی خیاط بروم، ولی از ماشین که پیاده شدم رفتم پیش مرحوم شیخ، قبل از این که حرفی بزنم ، شیخ فرمود: دیدی همه مردها زن شده بودند. چون همه مردهای داخل اتوبوس به آن زن توجّه داشتند، همه زن شدند!
توضیح این واقعه و امثال آن نیز از میان فرمایشات شیخ می توان یافت:
« دل هر چه را بخواهد همان را نشان می دهد، سعی کنید دل شما خدا را نشان دهد، انسان هر چه را دوست داشته باشد، تصویر آن در قلبش منعکس می شود.
و اهل معرفت با نظر به قلب او می فهمند که چه صورتی در برزخ دارد
اگر انسان شیفته و فریفته جمال و صورت فردی یا چیزی گردد یا علاقه زیاد به
پول، به ملک و غیره پیدا کند، همان اشیاء به صورت برزخی او را نشان می دهند1.
نهی از منکر مرحوم آخوند همدانی
نقل است مرحوم آخوند در یکی از سفرهای خود با جمعی از شاگردانش به عتبات عالیات می رفت. در بین راه به قهوه خانه ای رسیدند که جمعی از دنیا پرستان میخواندند و پایکوبی میکردند.
آخوند همدانی به شاگردانش فرمودند: یکی برود و آنان را نهی از منکر کند بعضی از شاگردانش گفتند: اینها به نهی از منکر توجه نخواهند کرد. ایشان فرمودند: من خودم می روم . وقتی که نزدیک شد به رئیسشان گفت: اجازه می فرمایید من هم بخوانم شما بنوازی؟!
رئیس پرسید: مگر شما بلدی بخوانی؟
فرمود: بلی گفت: بخوان.
آخوند نیز شروع به خواندن اشعار ناقوسیه حضرت امیر علیه السّلام کردند.
لا اله الا الله حتماً صدقاً صدقاً
ان الدّنیا قد غرتنا و اشتغلنا و استهوتنا...
آن عده وقتی این اشعار را شنیدند به گریه درآمدند و به دست ایشان توبه کردند. یکی از شاگردان آخوند نقل کرده وقتی ما از آن جا دور می شدیم هنوز صدای گریه شان به گوش می رسید1.
عوارض ناشی از ترک امر به معروف و نهی از منکر
بنابراین از نظر رهبر انقلاب: اجتناب از امر به معروف و نهی از منکر عوارض و پیامدهای زیر را به همراه دارد:
< >منکرات ترویج یافته و افراد جامعه فاسد می شوند.مردم که فاسد می شوند حکومت ها هم فاسد می شوند.از آدم های فاسد اصلاً دین صحیح صادر نمی شود. قرآن و حقایق را تحریف می کنند.خوب ها را بد ، بدها را خوب؛ منکر را معروف و معروف را منکر می کنند.زمینه برای روی کار آمدن آدم های ناباب فراهم خواهد شد.موجب می شود اشرار به سر کار بیایند و زمام حکومت را در دست بگیرند.در چنین وضعیتی خدا اشرار و فاسدها و وابسته ها را بر مردم مسلّط می کند.بروز این وضعیت جامعه را تخدیر می کند و مانع از رشد پیشرفت کشور می شود.در چنین جامعه ای خدا دعای بندگانش را نیز مستجاب نمی کند1.بیانات رهبر در برخی خطبه ها و گزارش ها عصاره کلام رهبری در مورد شیوه امر به معروف و نهی از منکر همگانی را می توان در دو واژه ی (اقدام زبانی) و (لحن ملایم و مناسب) و در حد گفتن با زبان خوش و رفتن بدون درگیری و به عبارت دیگر پرهیز از مجادله و برخورد فیزیکی خلاصه کرد. البته اثرگذاری امر به معروف و نهی از منکر هنگامی مضاعف خواهد شد که اولاً خود آمر به معروف مورد نظر آراسته و یا ناهی از منکر مبرّا باشد ثانیاً به انجام آنچه می دهد قلباً اعتقاد داشته و به تعبیر دیگر مصداق « سخن کز دل برآید لاجرم بر دل نشیند» باشد.
الزامات مشارکت در اجرای فریضه امر به معروف و نهی از منکر:
بدیهی است اجرای حکم عظیم امر به معروف و نهی از منکر مستلزم رعایت الزاماتی است که
کم توجهی به آن ها می تواند اثربخشی این راهبرد را تحت الشعاع قرار دهد. رهبر انقلاب در مراسم دیدار قشرهای مختلف مردم در تاریخ 29/7/71 نکته اول در این رابطه را به این شکل مطرح
می کنند: « این نکته ی اول که نهی از منکر اراده و تصمیم و قدرت و شجاعت لازم دارد که بحمدالله در قشرهای مردم ما و در زن و مرد ما وجود دارد. باید آن را به کار بگیرید. منتظر نباشید که دستگاه ها بیایند و کاری بکنند.»
امر به معروف نهی از منکر برای همه در تمام سطوح:
در بیانات 25/9/79 رهبری در خطبه های نماز جمعه اینگونه نمود می یابد:
« البته امر به معروف و نهی از منکر حوزه های گوناگونی دارد که باز مهمترینش حوزه ی مسئولان است. یعنی شما باید ما را به معروف امر و از منکر نهی کنید.»
در همان سخنرانی در مورد اجرای این فریضه در محیط خانواده نیز اینگونه بیان می کنند :
« در محیط خانواده هم می شود نهی از منکر کرد در بعضی از خانواده ها حقوق زنان و کودکان و جوانان رعایت نمی شود. این ها را باید به آن ها تذکّر داد و از آن ها خواست. حقوق کودکان را تضییع کردن فقط به این هم نیست که انسان به آن ها محبّت نکند نه سوء تربیت ها- بی اهتمامی ها-نرسیدن ها- کمبود عواطف و از این قبیل چیزها هم ظلم به آن هاست.»
ایشان در سخنرانی تاریخ 19/10/68 در دیدار با جمع کثیری از اقشار مختلف مردم قم یکی دیگر از نتایج مثبت امر به معروف و نهی از منکر را اینگونه بیان می کنند:
« این تضمین کننده حیات طیبه در نظام اسلامی خواهد بود. عمل کنیم تا آثارش را ببینیم.»
امام خامنه ای (دامّت برکاته) در تاریخ 26/2/75 در دیدار روحانیون و مبلّغان می فرمایند:
« عوامل استکبار امروز فیلم بد درست می کنند - نوار بد درست می کنند - حرف های بد درست می کنند - شعر بد می گویند - داستان بد می نویسند و این همه را در داخل کشور بین نوجوانان و جوانان و مردم عادی پخش و منتشر می کنند و یا از طریق ماهواره رواج می دهند. این مورد اخیر- ماهواره- واقعا گنداب فسادی است که تیرهای زهراگین خود را به سمت
ملّت ها و کشورها هدف گیری می کند. بحمدالله سال گذشته مجلس شورای اسلامی با حُسن فهم قضیه ماهواره را ممنوع کرد. با این همه اگر در جامعه به دستور اسلام و فرموده ی قرآن عمل شود هیچ کدام از ابزار و عوامل فساد نمی تواند کمـترین اثری بکند.
به معنای دقیق تر توجّه از جوانب مختلف و امربه معروف و نهی از منکر نمی گذارد دشمن پیروز شود. این است که جامعه اسلامی یک جامعه ماندگار است. »
*****
علل دشمنی استکبار با این راهبرد اسلامی در بیانات رهبری
1- دشمن می خواهد در بین مسلمین سرگرمی به شهوات ترویج شود.
2- دشمن از راه اشاعه ی فرهنگ غلط فساد و فحشا، سعی می کند جوان های ما را از ما بگیرد.
3- دشمن میخواهد «معروف» اسلامی نباشد و آنچه از نظر اسلام «منکر» است رایج باشد.
4- چون پیشرفت مسلمین برای استکبار قابل تحمل نیست می خواهد در داخل کشور تنبلی و بیکارگی باشد.
5- دشمن تمایل دارد سازندگی و ابتکار و اصلاح امور اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مردم نباشد.
6- استکبار می خواهد پیشرفت علم و دانش در کشور نباشد، کلاس درس نباشد.
7- استکبار می خواهد در این کشور و در میان این ملّت ایمان عمیق نباشد تا اقدامات خصمانه اش اثر بیشتری داشته باشد.
8- دشمن مایل نیست اسلام به طور کامل پیاده شود که آسیب ناپذیر می گردد.
9- مسلمین از طریق امر به معروف و نهی از منکر می توانند اراده ی خود را در حرکت عالم تأثیرگذار کنند و دشمن این را نمی خواهد.
10- دشمن می خواهد امر به معروف و نهی از منکر نباشد؛ چون همان امر به معروف و نهی از منکر و همان حرکت حزب اللّهی و همان پایبندی به اصول است که می تواند در مقابل انحراف ها و خطاهای فاحش دنیای امروز بایستد.
کلام آخر اینکه در این مسیر قبل از هر چیز باید حساب ناهنجاری های ناشی از اعمال گروهی از مسلمین که چهره اسلام را مخدوش ساخته از حساب اسلام جدا کنیم. چرا که اسلام نه تنها با این گونه رفتارها موافق نیست، بلکه همواره در مقام مبارزه با آن قرار داشته و تأکید دین بر اجرای
امر به معروف و نهی از منکر گواهی بر این مدعاست. ثانیاً در بیشتر موارد رفتار و عملکرد مبتنی بر اصول و ارزش های اسلامی از سوی مؤمنین نه تنها آثار و تبعات رفتارهای نادرست مسلمین را خنثی خواهد کرد، بلکه از بروز بسیاری از رفتارهای نامطلوب نیز پیشگیری خواهد نمود و ثالثاً باید اثربخشی این راهبرد را باور و با اجتناب از بی تفاوتی نسبت به مسائل جامعه کارآیی آن را اثبات نماییم.
اثرات امر به معروف و نهی از منکر
1- اجرای احکام اسلام
« امر به معروف و نهی از منکر» به عنوان «اصل نظارت عمومی» یا «ضمانت اجرایی»
قوانین اسلام مطرح می باشد. بدین معنی که خداوند حکیم برای پیاده شدن قوانین حیات بخش اسلام علاوه بر همه ی پیش بینی هایی که نموده، نظارت بر حسن اجرای آن را به عهده ی فرد فرد جامعه ی اسلامی از هر قشری نهاده است.
2- عدالت اجتماعی
نظارت عمومی بر حسن اجرای احکام عدالت گستر اسلام زمینه ی فراگیر عدالت اجتماعی را فراهم می سازد.
3- استواری نظام اسلامی
اگر امر به معروف و نهی از منکر در جامعه رواج یابد کمک شایانی به استحکام نظام اسلامی خواهد کرد.
رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای دام ظلّه : نیز طی سخنان مبسوط و هشدار دهنده ای پیرامون امر به معروف و نهی از منکر می فرماید :
« جامعه اسلامی با امر به معروف و نهی از منکر زنده می ماند قوام حکومت اسلامی به امر به معروف و نهی از منکر است. بقای حاکمیت اخیار به این است که در جامعه امر به معروف و نهی از منکر زنده باشد.»
4- امنیّت
هر جامعه ای برای پایایی و پویایی خود نیاز به آرامش و امنیت دارد .
5- خیر و سلامتی
سلامتی جامعه و فراوانی خیر و برکت پنجمین اثر امر به معروف و نهی از منکر است.
6- قدرتمندی مؤمنان
تثبیت اصل " امر به معروف و نهی از منکر" تشکل خودجوش هسته های «حزب الله» را
در پی دارد و هر مسلمانی در هر نقطه ی مملکت سعی می کند به آن پیوندد و روی عِرق دینی خویش به نحوی در پیاده کردن قوانین روح بخش اسلام سهیم گردد.
7- تضعیف جبهه ی نفاق
منافقین در جبهه ی داخلی با حربه ی امر به منکر و نهی از معروف با اسلام عزیز به ستیز
برمی خیزند و مؤمنان باید با سلاح امر به معروف و نهی از منکر به پیکار آنان روند.
8- پاکیزگی کسب و کار
با امر به معروف و نهی از منکر راه های صحیح کسب و تجارت و پیشرفت صنعت هموار گشته و هر کسی در خور استعداد خویش به امرار معاش می پردازد و از طرفی بیکاری، گرانفروشی، احتکار، اختلاس، کسب و کار انحرافی و زیان آور و.. ریشه کن گشته کسب و درآمد مردم حلال و پاکیزه می گردد.
9- مصلحت عمومی جامعه و طرد نااهلان از پُست های کلیدی
امام علی علیه السلام می فرماید:
این چنین برداشت می شود که: خداوند امر به معروف را برای مصلحت عامه مردم و نهی از منکر را برای طرد سفیهان واجب کرده است1.
*****
با مراجعه به قرآن و احادیث پیرامون موضوع امر به معروف و نهی از منکر متوجّه خواهیم شد. وظیفه ما چقدر سنگین است! متأسفانه این روزها دیده می شود که گاهی جزء موارد فراموش شده قرار گرفته تا جایی که هر روز شاهد قوی تر شدن منکر در کوچه و بازار و سطح شهر می باشیم.
خداوند! همه ما را یاری ده که این واجب را به نحو شایسته انجام دهیم و با امر به معروف و نهی از منکرمان بتوانیم در مسیر اهداف امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف گامی هرچند کوچک ولی اثرگذار در راه سلامت اسلام ناب محمدی برداریم.
و السّلام علیکم
خادمه افتخاری آستان مقدّس حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السّلام
معصومه بختیاری
تیر 1396
1- کتاب چهل حدیث حضرت امام خمینی رحمة الله علیه- حدیث اوّل
1- برگرفته از کتاب واجب فراموش شده
1- منبع کتاب نیایش حسین علیه السّلام
2- کتاب آداب الطّلاب آقای مجتهدی رحمة الله علیه
1- کتاب آداب الطّلاب آیت الله مجتهدی رحمة الله علیه
1- نهج البلاغه ، حکمت 474
1- برگرفته از کتاب کیمای محبّت
1- برگرفته از کتاب راسخون
1- نتیجه گیری از فرمایشات مقام معظم رهبری در تاریخ 5/10/74 در جمع مسئولان و پرسنل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
1- کتاب امر به معروف و نهی از منکر مرکز تحقیقات اسلامی سپاه
